JAK POSŁUGUJĄ DIAKONI STALI?
UWAGA: każdy Kościół lokalny może mieć nieco inne podejście do organizacji posługi diakonów stałych. Poniższe informacje dotyczą archidiecezji katowickiej
Diakoni stali w archidiecezji katowickiej zasadniczo utrzymują się (i rodziny) z pracy zawodowej, którą wcześniej wykonywali – nie muszą jej zmieniać po święceniach (ani przerywać na okres formacji). Nie przewiduje się „uzawodowienia” posługi.
Diakoni zaadniczo pełnią posługę w parafii, w której mieszkają, pod kierunkiem proboszcza (do posługi kierowni są dekretem). Biskup może im też powierzać obowiązki ogólnodiecezjalne.
Zadania wyznacza się im się zgodnie z ich możliwościami – posługują w czasie, który pozostaje po wypełnieniu obowiązków rodzinnych i zawodowych.
Status diakona stałego w archidiecezji katowickiej
Istotą posłannictwa diakonów jest służba (diakonia), do której wykonywania diakoni wzmocnieni są łaską sakramentu święceń. W odniesieniu do wypełniania tejże posługi w archidiecezji katowickiej ustala się dla diakonów stałych następujące normy:
- Diakon stały z chwilą przyjęcia święceń staje się duchownym inkardynowanym do archidiecezji katowickiej (por. kan. 266 Kodeksu prawa kanonicznego). Swoją posługę wykonuje pod jurysdykcją Arcybiskupa Metropolity Katowickiego w tym wszystkim, co dotyczy duszpasterstwa, sprawowania kultu Bożego oraz dzieł apostolatu w zakresie przewidzianym udzieloną mu misją kanoniczną.
- Diakon stały wypełnia wszystkie posługi i zadania zasadniczo w parafii, gdzie faktycznie wraz z rodziną zamieszkuje. Powołany jest do głoszenia wiernym słowa Bożego i asystowania podczas różnych celebracji liturgicznych. Konkretny zakres jego zadań w parafii określa proboszcz, pamiętając, że diakon stały może udzielać chrztu świętego, komunii świętej, przewodniczyć obrzędom żałobnym i pogrzebowym na cmentarzu oraz przewodniczyć liturgii godzin, a także sprawować sakramentalia. Stałe obowiązki poza parafią diakon stały podejmuje jedynie za zgodą Arcybiskupa Metropolity Katowickiego.
- Szczególnym zadaniem diakona stałego jest poświęcanie się dziełom miłosierdzia i pomoc potrzebującym (por. Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”, nr 29) oraz włączanie się w różnorakie działania duszpasterskie.
- Diakon stały posłany na mocy święceń do pełnienia służby w Kościele zobowiązany jest do przyczyniania się do wzrostu świętości Kościoła poprzez prowadzenie świętego życia (por. kan. 210 Kodeksu prawa kanonicznego), czyli do dbałości o wzrost w doskonałej miłości (por. Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”, 40, Jan Paweł II, Adhortacja apostolska „Pastores dabo vobis”, nr 20).
- W formacji diakona stałego szczególne miejsce zajmują: Arcybiskup Metropolita Katowicki, proboszcz własnej parafii, opiekun diakonów stałych w archidiecezji katowickiej, wspólnota, w której diakon pełni posługę oraz jego rodzina. Środkami formacji duchowej diakona stałego są: dni skupienia, okazjonalne spotkania wyznaczone przez opiekuna diakonów stałych oraz coroczne rekolekcje przeżywane wspólnie z rodziną (na przykład rekolekcje oazy rodzin czy inne propozycje domów rekolekcyjnych kierowane do małżeństw i rodzin).
- Żonaty diakon stały powinien dbać o formację żony i dzieci. Diakon i jego żona winni być żywym przykładem miłości i wierności małżeńskiej. Ich życie winno być świadectwem tego, jak obowiązki rodzinne, praca i posługiwanie mogą być zharmonizowane w służbie misji Kościoła. Wskazane jest, aby diakon stały wraz ze swoją rodziną należał do ruchów czy wspólnot kościelnych, które ukierunkowane są na formację małżeństw i rodzin.
- Diakon stały zachęcany jest co celebracji całości liturgii godzin, zaś zobowiązany – do codziennego celebrowania jutrzni i nieszporów. Zaleca się również, by każdego dnia odprawiał medytację, nawiedzał Najświętszy Sakrament oraz odmawiał kompletę.
- Diakon stały powinien dbać także o formację intelektualną, której służą systematyczne: lektura Pisma Świętego, lektura tekstów Magisterium, studium ksiąg liturgicznych, udział w kursach i szkoleniach organizowanych przez instytucje kościelne.
- Diakon stały – włączony w szeregi duchowieństwa archidiecezji katowickiej – w kwestiach polityczno-społecznych kieruje się katolicką nauką społeczną, wskazaniami Konferencji Episkopatu Polski i nauczaniem Arcybiskupa Metropolity Katowickiego.
- Zgodnie z duchem kan. 278 § 3 Kodeksu prawa kanonicznego diakon stały nie angażuje się bezpośrednio w działalność polityczną, samorządową i związkową.
- Diakon stały utrzymuje się z dochodów pochodzących ze swojej pracy zawodowej.
- W szczególnych i trudnych przypadkach losowych diakon stały przedstawia swoją sytuację Arcybiskupowi Metropolicie Katowickiemu.
- Strojem diakona stałego archidiecezji katowickiej jest strój świecki. Podczas pełnienia posługi liturgicznej strojem tym jest alba i stuła noszona z lewego ramienia na prawy bok lub alba, stuła i dalmatyka.
- Diakon stały nie używa w odniesieniu do siebie formy „ksiądz”, a jedynie określenia „diakon”, dodając swoje imię i nazwisko.